Hiện nay, Hải Phòng cùng các địa phương đang gấp rút xây dựng, hoàn thiện đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 để tổ chức lấy ý kiến cử tri, thông qua HĐND các cấp theo quy định để báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong tháng 8/2024. Hải Phòng cùng với Hà Nội, TP.HCM, Nghệ An lại là các địa phương có số lượng đơn vị hành chính sắp xếp rất lớn.

Thời gian thực hiện sắp xếp gấp, đồng thời phải tiến hành chặt chẽ, qua nhiều thủ tục nên các địa phương gặp nhiều khó khăn bảo đảm tiến độ thời gian theo yêu cầu.

Triển khai chỉ đạo của Bộ Chính trị và nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện công tác sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023-2030, Chính phủ đã ban hành nghị quyết 117 về kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025. Mục tiêu đến năm 2024 phải hoàn thành việc sắp xếp những đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp của giai đoạn này. Song song với đó, cần tiến hành kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức. Năm 2025, Chính phủ nêu mục tiêu tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, trong đó có đơn vị mới hình thành sau sáp nhập.

Theo thông tin mới nhất từ Bộ Nội vụ, từ phương án tổng thể của 56 tỉnh, thành phố cho thấy tổng số huyện thực hiện sắp xếp là 50 đơn vị. Sau sắp xếp dự kiến giảm 14 đơn vị huyện.

Đối với cấp xã, tổng số xã thực hiện sắp xếp 1.243 đơn vị, sau sắp xếp dự kiến giảm 619 đơn vị

Trong đó, Hải Phòng thực hiện sắp xếp 82 cấp xã, chiếm 38% tổng số đơn vị hành chính cấp xã toàn thành phố, giảm 50 xã, phường (giảm 23% tổng số đơn vị hành chính cấp xã toàn thành phố).

Hiện, Hải Phòng có 217 đơn vị hành chính cấp xã, 15 đơn vị hành chính cấp huyện, dân số hơn 2,31 triệu, diện tích tự nhiên 1.507,57 km2. Sau sắp xếp, thành phố Hải Phòng có 15 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 08 quận, 01 thành phố- Thuỷ Nguyên và 06 huyện) và 167 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 79 phường, 07 thị trấn và 81 xã), trong đó huyện Kiến Thụy có 16 xã, thị trấn (15 xã và 01 thị trấn).

Sắp xếp các đơn vị hành chính đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã làm giảm số lượng đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, góp phần tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, giảm chi ngân sách nhà nước, mở rộng không gian phát triển, phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp…

Tuy nhiên, công tác sắp xếp các đơn hành chính cấp xã là việc khó, phức tạp, nhạy cảm do liên quan đến nhiều người, nhiều ngành … không chỉ đòi hỏi giải quyết khối lượng công việc lớn, thời gian, kinh phí…mà tác động đến người dân, doanh nghiệp tâm tư của nhiều cán bộ, công chức, viên chức và đội ngũ người hoạt động không chuyên trách cấp xã, phường dôi dư. Ngay cả việc định danh các xã phường mới sáp nhập cũng không đơn giản, các địa phương nhất thiết phải tôn trọng đến lịch sử địa danh, cũng như tâm tư tình cảm của người dân đối với tên gọi của vùng đất đó. Trong khi, việc xác định các yếu tố đặc thù về lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, vị trí địa lý, an ninh, quốc phòng rất phức tạp do phải rà soát, thu thập các tư liệu lịch sử, khoa học và cơ sở pháp lý để chứng minh.

Trong năm 2024, khi thành phố Hải Phòng sắp xếp, sáp nhập, giảm 50 xã, phường tương ứng sẽ giảm 1.000 cán bộ, công chức cấp xã và 600 người hoạt động không chuyên trách cấp xã (trung bình 20 cán bộ, công chức cấp xã và 12 người hoạt động không chuyên trách cấp xã tại mỗi đơn vị hành chính cấp xã). Dự tính, giai đoạn 2024-2026, số công chức, viên chức biên chế sự nghiệp và người hoạt động chuyên trách cấp xã sẽ giảm 3.784 người (trong đó có 3.184 cán bộ, công chức, viên chức và 600 người hoạt động không chuyên trách cấp xã). Quá trình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã có thể sẽ phát sinh việc sắp xếp lại thôn, tổ dân phố nên đội ngũ người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố cũng sẽ dôi dư…

Từ thực tế sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019 - 2021 đã cho thấy nơi nào, chỗ nào thống nhất về mặt nhận thức, tư tưởng thì công việc suôn sẻ, nếu không thì sẽ gây ắch tắc, chậm trễ… Và đến nay, ngoài số đơn vị hành chính (ĐVHC) bắt buộc phải sắp xếp, nhiều địa phương đã tự đề xuất sắp xếp, sáp nhập số lượng lớn ĐVHC cấp huyện, cấp xã theo diện khuyến khích, liền kề. Hải Phòng thực hiện sắp xếp 82 ĐVHC cấp xã, trong đó 41 đơn vị thuộc diện sắp xếp, 27 đơn vị khuyến khích và 14 đơn vị liền kề.

Đây là minh chứng cho thấy việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 cơ bản đạt được sự thống nhất, đồng thuận ở phần lớn các cấp, các ngành, địa phương…Để có được kết quả này, công tác thông tin, tuyên truyền có vai trò rất quan trọng. Theo Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm, từ khi có Nghị quyết của Chính phủ ( 30/7/2023) đến nay có hơn 4.500 tin bài về nội dung này. Trong đó chủ yếu là các báo lớn Trung ương quan tâm là chính, cạnh đó có một số báo địa phương.

Chủ trì phiên họp thứ 1 của Ban Chỉ đạo ngày 28-2 vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng Ban chỉ đạo thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, xã giai đoạn 2023 – 2030 nhấn mạnh, chúng ta đã làm được khoảng 60% công việc, nhưng 40% công việc còn lại rất khó khăn, trong khi thời gian còn lại không nhiều, nên đòi hỏi phải có sự nỗ lực quyết tâm lớn của các cấp, ngành, địa phương… Trong đó rõ ràng phải có sự nỗ lực hơn nữa của những đơn vị chiự trách nhiệm về công tác thông tin, tuyên truyền. Và trong Kế hoạch hoạt động năm 2024 của Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030. Phó thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký ban hành nêu cụ thể, giao các đơn vị có liên quan đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền trong thực hiện sắp xếp, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, đội ngũ cán bộ công chức…

Để thực hiện hiệu quả chỉ đạo này của Phó Thủ tướng, những đánh giá, gợi ý của Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm với các đơn vị liên quan rất cần quan tâm, thực hiện: Truyền thông về nội dung thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã phải tinh tế, chuyển về địa phương, xuống cấp tỉnh, huyện, xã. Vì vậy, cần phát huy tích cực hệ thống thông tin cơ sở, thông tin điện tử, loa đài phường xã và triển khai thêm qua zalo…

Cửa Biển